Υπάρχουν πολλές διαφορετικές κατηγορίες ψυχικών διαταραχών και πολλές διαφορετικές πτυχές της ανθρώπινης συμπεριφοράς και προσωπικότητας που μπορούν να διαταραχθούν. Οι ψυχικές διαταραχές μπορούν να προκύψουν από πολλές πηγές και σε πολλές περιπτώσεις μία ψυχική διαταραχή είναι και η Κοινωνική φοβία που χαρακτηρίζεται από υπερβολικό φόβο ταπείνωσης ή αμηχανίας σε κοινωνικές καταστάσεις ή σε καταστάσεις που το άτομο έχει να επιτελέσει κάτι μπροστά σε κόσμο, προκαλεί έντονο άγχος και παρεμποδίζει σημαντικά την καθημερινή κοινωνική λειτουργικότητα του ατόμου.

Η αποφυγή, η αγχώδης αναµονή ή η υποκειµενική ενόχληση κατά τις επίφοβες καταστάσεις παρεµποδίζει σηµαντικά την καθηµερινή φυσιολογική ρουτίνα του ατόµου, την επαγγελµατική ή τις κοινωνικές του δραστηριότητες ή τις σχέσεις του. Η έκθεση στην επίφοβη κοινωνική κατάσταση προκαλεί σχεδόν πάντοτε άγχος. Το άτοµο, γνωρίζει ότι ο φόβος του είναι υπερβολικός ή παράλογος.

Η κοινωνική φοβία µπορεί να περιλαµβάνει φόβους ειδικών κοινωνικών καταστάσεων, όπως το φόβο του ατόµου ότι δεν µπορεί να µιλήσει µπροστά σε κοινό, να φάει σε δηµόσιο χώρο, ή να γράψει µπροστά σε άλλους. Μπορεί όµως και να περιλαµβάνει φόβους γενικότερων κοινωνικών εκδηλώσεων, όπως το φόβο του ατόµου να συµµετέχει σε µια καθηµερινή συζήτηση ή σε µια γιορτή. Το άτοµο στις καταστάσεις αυτές φοβάται, επειδή αισθάνεται ότι είναι εκτεθειµένο στην παρατήρηση, την κριτική ή τον εξονυχιστικό έλεγχο των άλλων, ιδιαίτερα αν είναι άγνωστοι , γι’ αυτό η διαταραχή ονοµάζεται και ∆ιαταραχή Κοινωνικού Άγχους.

Αίτια

Η γνωσιακή θεωρία αναφέρει ότι οι φοβικές διαταραχές προκύπτουν από λανθασµένη και υπερβολική εκτίµηση κινδύνου σε αντικειµενικά µη απειλητικές καταστάσεις, οι πάσχοντες από κοινωνική φοβία αποκτούν άγχος κατά την αναµονή ή τη συµµετοχή σε κοινωνικές καταστάσεις γιατί διατηρούν πεποιθήσεις (δυσλειτουργικά νοητικά σχήµατα) που τους κάνουν να σκέφτονται ότι συµπεριφέρονται µε τέτοιο τρόπο, ώστε οι άλλοι τους απορρίπτουν. Αφού ενεργοποιηθούν αυτές οι σκέψεις για αρνητική κοινωνική αξιολόγηση, δηµιουργείται ένας φαύλος κύκλος που διατηρεί την κοινωνική φοβία.

Θεραπεία

Τα προγράµµατα για τη θεραπεία της κοινωνικής φοβίας έχουν κοινά χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν γνωσιακή αναδόµηση ώστε να αλλάξουν τις εκτιµήσεις για απειλή, έκθεση για να αναστραφούν µηχανισµοί αποφυγής καταστάσεων και εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες για να βελτιωθεί η εµφάνιση σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Η θεραπεία  εστιάζεται στο παρόν και βασίζεται στο µοντέλο της µάθησης. Ο στόχος είναι η εκµάθηση µιας περισσότερο λειτουργικής συµπεριφοράς. Ο θεραπευτής υιοθετεί έναν ενεργητικό και κατευθυντικό ρόλο, αλλά ο κύριος ρόλος του είναι να διευκολύνει τον ορισµό και τη λύση των προβληµάτων. Παράλληλα, ο πάσχων καλείται να έχει ενεργό ρόλο κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Η κοινωνική φοβία είναι µια δύσκολη κατάσταση, καθώς η έναρξή της µπορεί να σηµαίνει ευαλωτότητα του ατόµου να αντιµετωπίσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που είναι καθοριστικές για τη λειτουργικότητά του στις καθηµερινές δραστηριότητες και την ποιότητα της ζωής του. Η έγκαιρη αναγνώριση της κοινωνικής φοβίας είναι σηµαντική και οι εξελίξεις στην αντιµετώπισή της παρέχουν τη δυνατότητα για αποτελεσµατική παρέµβαση.

Για όποια απορία ή συζήτηση μαζί μας μην διστάσετε να το κάνετε, θα σας απαντήσουμε το συντομότερο δυνατόν.  email: arisτomenis-nikolopoulos@hotmail.com  ή στο τηλ του γραφείου μας 27215 51720.

Αριστομένης Νικολόπουλος

Ψυχολόγος